GIẢI PHÁP NUÔI TRỒNG THỦY HẢI SẢN BỀN VỮNG

Nhu cầu ăn không thể nào thỏa mãn được của con người gần như đã làm cạn kiệt thủy hải sản mà một thời tưởng như vô tận của đại dương. Và khi đó, nuôi trồng sẽ là một giải pháp cứu cánh. Nhưng liệu rằng, giải pháp nuôi trồng thủy hải sản có thực sự mang lại hiệu quả và bền vững không?

1. Thực trạng cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên thủy hải sản

Ngày nay, trung bình mỗi người ăn hải sản nhiều gấp bốn lần so với năm 1950. Tổ chức Nông lương Liên hiệp quốc (UNFAO) nói rằng đến năm 2030, mỗi năm chúng ta sẽ cần thêm 36,3 triệu tấn hải sản trên khắp thế giới thì mới đáp ứng đủ tốc độ tiêu thụ hiện nay.

Song, để nhận đủ lượng protein, khoảng ba tỉ người trên thế giới phải dựa vào các hải sản được đánh bắt hoang dã hoặc chăn nuôi, trong đó có cá. Tuy nhiên, 84% trữ lượng cá hoặc đã bị khai thác triệt để hoặc khai thác quá mức. Trong khi sản lượng cá dần ít đi thì chúng lại đang bị săn bắt quá mức.

Cạn Kiệt Thủy Hải Sản Và Giải Pháp Nuôi Trồng Bền Vững_1

Đánh bắt và khai thác cá ngừ quá mức (Nguồn ảnh: ST)

Điều này là không bền vững bởi trước sau gì lượng cá này cũng sẽ trở nên quá rải rác để có thể nuôi sống một ngành đánh bắt, hoặc tệ hơn nữa là chúng sẽ tuyệt chủng. Điển hình là cá ngừ vây xanh. Từng một thời dồi dào sản lượng, cá ngừ vây xanh giờ đây đang bị đe dọa cực kỳ nguy cấp và nhiều loài cá ngừ khác cũng đang bị khai thác đáng kể.

Tuy nhiên, việc nuôi trồng thủy hải sản bền vững có thể mang lại những giải pháp cho tình trạng cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên đang ở mức báo động này.

2. Làm thế nào để đánh bắt thủy hải sản bền vững

Đánh bắt thủy sản bền vững sẽ bảo tồn được số lượng cá, cho phép chúng tự khôi phục trữ lượng và giúp hạn chế tình trạng cạn kiệt thủy hải sản.

Nó bao gồm một tập hợp các phương thức đánh bắt tốt như sau:

  • Vùng không được đánh bắt, nơi đánh bắt là phạm pháp.
  • Không dùng lưới giã cào quét tận đáy để tránh làm tổn hại các hệ sinh thái mỏng manh như san hô.
  • Ngăn ngừa gian lận, trong đó ngư dân khai báo sai về sản lượng đánh bắt của mình.
  • Giảm lượng thủy sản vô tình mắc lưới bằng cách sử dụng những loại lưới có thể trốn thoát.
  • Mua những loài cá khác đang không bị đánh bắt quá mức.
  • Và bắt cá sử dụng dây và cần câu, tức nhắm đến từng con các thay vì toàn bộ đàn cá.

Cạn Kiệt Thủy Hải Sản Và Giải Pháp Nuôi Trồng Bền Vững_2

Khuyến khích đánh bắt cá bằng dây hoặc cần câu thay vì dùng lưới (Nguồn ảnh: ST)

3. Nuôi trồng thủy hải sản có phải là một giải pháp bền vững?

Nuôi trồng thủy hải sản, tức nuôi nhốt cá và các thủy sản khác, thường là trong những hồ chứa khổng lồ hoặc khu vực được giăng lưới vây quanh. Việc nuôi trồng thủy hải sản có bền vững hay không phụ thuộc vào việc liệu bản thân loại thức ăn của cá có được đánh bắt một cách bền vững không.

Cạn Kiệt Thủy Hải Sản Và Giải Pháp Nuôi Trồng Bền Vững_3

Nuôi trồng thủy sản bền vững (Nguồn ảnh: ST)

Song, công nghệ đứng sau sản xuất thực phẩm và nông nghiệp tiếp tục được cải tiến, mang lại những phương thức sản xuất thực phẩm hiệu quả và bền vững hơn để sản xuất cả ở quy mô lớn lẫn địa phương.

Ngoài ra, những nông trại tương lai sẽ phải nuôi sống số dân đang tăng lên nhanh chóng, cùng với việc đòi hỏi đồ ăn nhiều hơn và tốt hơn. Những nông trại này cũng phải đối mặt với biến đổi khí hậu, thoái hóa đất, thiếu nước, sâu bệnh du nhập và những loại bệnh mới.

Do đó, để vượt qua những thách thức và đáp ứng những nhu cầu này, các giải pháp có tính đổi mới đã và đang được khám phá bằng cách học hỏi lại những kiến thức nông nghiệp của các nền văn hóa cổ đại hoặc tạo ra những hệ thống được kiểm soát hoàn toàn mới như:

3.1. Nhà kính nước biển

Với những vùng nóng, khô cằn ven biển, nơi hoa màu không thể phát triển, các nhà kính nước biển tạo ra một khí hậu phát triển ôn hòa cũng như nguồn nước ngọt để tưới tiêu cây trồng.

3.2. Nhà kính trên sao hỏa

Đất sao Hỏa chứa hầu hết các dưỡng chất cần thiết để trồng cây nhưng gần như không có khí quyển trên sao Hỏa, nhiệt độ lạnh thấu xương, bức xạ hủy diệt và không có nước. Người ta đề xuất rằng nhà kính có thể tập trung năng lượng mặt trời và giữ lại khí để tạo thành những điều kiện trồng trọt phù hợp.

Cạn Kiệt Thủy Hải Sản Và Giải Pháp Nuôi Trồng Bền Vững_4

Nhà kính trên sao hỏa (Nguồn ảnh: ST)

3.3 Nuôi cá kết hợp trồng cây thủy canh

Người Aztec trung cổ đã từng trồng cây không cần đất bằng cách treo chúng trên mặt hồ. Ngày nay, mô hình aquaponics (nuôi thủy sản-thủy canh) cũng làm điều tương tự.

Đó là một hệ thống nông nghiệp kết hợp nuôi cá và trồng cây mà không cần đất. Nó hoạt động độc lập và do đó có thể là một phương thức bền vững hơn để nuôi cá và trồng trọt.

Cạn Kiệt Thủy Hải Sản Và Giải Pháp Nuôi Trồng Bền Vững_5

Nuôi cá kết hợp trồng cây thủy canh (Nguồn ảnh: ST)

4. Kết luận

Tình trạng cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên là tiếng chuông cảnh tỉnh để con người tự chủ hơn nhằm tìm ra những phương án thay thế. Và nuôi trồng thủy hải sản chính là giải pháp bền vững cho tương lai mà chúng ta cần hướng tới.

Nguồn: Sưu tầm và tổng hợp.

>> Xem thêm: Bạn đã sẵn sàng với thực phẩm thay thế thịt trong tương lai?