Bệnh Loãng Xương Có Chữa Được Không - Hiểu Để Là Bác Sĩ Của Chính Mình

Khi bước vào tuổi trung niên, cơ thể chúng ta sẽ trải qua nhiều thay đổi. Một số thay đổi có thể dễ nhận thấy hơn, như những nếp nhăn trên khuôn mặt hay sự chậm rãi trong từng bước chân. Tuy nhiên, có một thay đổi đang diễn ra âm thầm bên trong cơ thể chúng ta mà ít ai để ý, đó là bệnh loãng xương. Vậy bệnh loãng xương có chữa được không?

I. Bệnh loãng xương là gì?

Xương của chúng ta không phải là cấu trúc cố định. Trên thực tế, xương liên tục được tạo mới và phá hủy trong một quá trình gọi là "remodeling". Các tế bào xương osteoblasts giúp tạo xương mới, trong khi osteoclasts phá hủy xương cũ. Trong tình trạng khỏe mạnh, hai quá trình này cân bằng.

Tuy nhiên, với tuổi tác hoặc do một số yếu tố khác, quá trình này có thể bị mất cân bằng, dẫn đến bệnh loãng xương - quá trình mất xương diễn ra nhanh hơn quá trình tạo xương mới. Điều này làm giảm mật độ xương, khiến chúng trở nên mỏng manh và dễ gãy.

Quá trình mất xương diễn ra nhanh hơn quá trình tạo xương mới gây ra bệnh loãng xương.

1. Giai đoạn trước tuổi 30

- Giai đoạn tăng trưởng: Trong suốt thời thơ ấu và tuổi dậy thì, quá trình tạo xương mới vượt trội hơn so với quá trình phá vỡ xương. Đây là giai đoạn quan trọng để xây dựng mật độ xương đỉnh.

- Đỉnh mật độ xương: Khoảng từ 25-30 tuổi, hầu hết mọi người đạt đỉnh mật độ xương, tức là mức độ chắc khỏe nhất của xương.

2. Giai đoạn từ 30 đến 50 tuổi

Giảm dần mật độ xương: Sau tuổi 30, quá trình phá vỡ xương dần dần vượt trội hơn quá trình tạo xương. Mật độ xương bắt đầu giảm, nhưng tốc độ giảm thường khá chậm.

3. Giai đoạn từ 50 tuổi trở đi

- Gia tăng tốc độ mất xương: Đặc biệt ở phụ nữ sau mãn kinh (thường từ 45-55 tuổi), mức estrogen giảm đột ngột dẫn đến tăng tốc độ mất xương. Phụ nữ có thể mất khoảng 2-3% mật độ xương mỗi năm trong vài năm đầu sau mãn kinh.

- Đối với nam giới: Quá trình mất xương cũng tăng tốc sau tuổi 50, nhưng thường diễn ra chậm hơn so với phụ nữ.

Từ 50 tuổi trở đi mức estrogen giảm đột ngột dẫn đến tăng tốc độ mất xương (Ảnh: sưu tầm)

>> Xem thêm: Loãng Xương Ở Phụ Nữ Mãn Kinh Gâu Hậu Quả Nặng Nề Thế Nào?

4. Giai đoạn sau 65 - 70 tuổi

- Giảm khả năng tạo xương mới: Cả nam và nữ đều trải qua sự giảm đáng kể trong khả năng tái tạo xương. Mật độ xương tiếp tục giảm và nguy cơ loãng xương, gãy xương tăng lên đáng kể.

- Yếu tố sức khỏe khác: Các yếu tố khác như chế độ ăn uống kém, ít hoạt động thể chất, và các bệnh lý mạn tính cũng góp phần làm giảm mật độ xương ở người cao tuổi.

II. Biểu hiện của bệnh loãng xương

Bệnh loãng xương, còn được gọi là osteoporosis, thường diễn tiến âm thầm và có thể không gây ra bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi xảy ra gãy xương. Nhưng bạn cần phải hiểu rằng, dù không có triệu chứng rõ ràng, việc mất mật độ xương vẫn đang diễn ra.

Dưới đây là một số biểu hiện của bệnh loãng xương cần lưu ý:

• Sụt giảm chiều cao: Khi xương đốt sống bị suy yếu và gãy nhỏ, chiều cao có thể bị giảm đi.

• Đau lưng: Đau lưng, đặc biệt là đau nhức không rõ nguyên nhân, có thể là kết quả của các xương đốt sống bị gãy hoặc suy yếu. Điều này có thể trở nên nghiêm trọng hơn khi bạn vận động hoặc nâng vật nặng.

Đau lưng là một trong những dấu hiệu của bệnh loãng xương.

• Khả năng vận động yếu: Sức mạnh và sự linh hoạt có thể giảm, gây ra khó khăn khi vận động hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày.

• Dễ bị gãy xương: Gãy xương có thể xảy ra dễ dàng hơn, thậm chí từ các tác động nhỏ như va chạm nhẹ hoặc té ngã.

Gãy xương là triệu chứng nguy hiểm của bệnh loãng xương (Ảnh: Sưu tầm)

III. Nguyên nhân gây ra bệnh loãng xương

1. Độ tuổi

• Ảnh hưởng của tuổi tác: Khi tuổi tăng lên, xương mất dần mật độ và sức mạnh, làm tăng nguy cơ loãng xương. Đặc biệt phụ nữ sau tuổi 50, tốc độ mất xương tăng nhanh.

• Quá trình lão hóa: Quá trình lão hóa tự nhiên làm giảm khả năng tái tạo xương, khiến xương trở nên mỏng manh hơn.

Tuổi tác càng cao là nguyên nhân dẫn đến loãng xương (Ảnh: Sưu tầm)

2. Giới tính và mãn kinh

• Giảm sản xuất hormone: Mức estrogen giảm sau mãn kinh ở phụ nữ, và testosterone giảm ở nam giới khi tuổi tác tăng có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng của xương. 

• Phụ nữ mãn kinh có nguy cơ cao mắc bệnh loãng xương do mức estrogen giảm. Bởi vì estrogen là hormone giúp bảo vệ xương.

3. Yếu tố di truyền và gia đình

Một số người có xu hướng gia tăng nguy cơ mắc bệnh nếu trong gia đình có lịch sử mắc bệnh loãng xương.

4. Chế độ ăn uống thiếu cân đối

5. Lối sống

• Ít vận động: Lối sống ít vận động hoặc không tập thể dục có thể làm yếu xương.

• Hút thuốc lá: Hút thuốc có thể gây hại cho xương, làm chậm quá trình tái tạo xương và tăng nguy cơ loãng xương.

• Uống rượu: Uống rượu quá mức cũng gây ảnh hưởng xấu đến xương và tăng nguy cơ loãng xương.

6. Bệnh lý hoặc tình trạng y khoa khác

- Các bệnh về tuyến giáp: Các rối loạn ở tuyến giáp có thể gây ảnh hưởng đến sự cân bằng của xương.

- Bệnh lý gan và thận: Các bệnh về gan và thận có thể ảnh hưởng đến việc chuyển hóa canxi và Vitamin D.

- Dùng thuốc corticoid kéo dài: Những người sử dụng corticoid (như prednisone) trong thời gian dài có nguy cơ cao mắc bệnh loãng xương. Thuốc này có thể ảnh hưởng đến quá trình tái tạo xương.

Dùng thuốc corticoid kéo dài có thể ảnh hưởng đến quá trình tái tạo xương (Ảnh: Sưu tầm)

IV. Bệnh loãng xương có chữa được không?

Bệnh loãng xương có chữa được không là một câu hỏi được nhiều người quan tâm. Bệnh loãng xương tuy không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng việc điều trị và kiểm soát đúng cách có thể làm chậm quá trình tiến triển của bệnh và giảm nguy cơ gãy xương.

1. Thuốc điều trị (tham khảo)

- Bisphosphonates:

• Vai trò: Là loại thuốc chính trong điều trị bệnh loãng xương. Chúng làm chậm quá trình phá hủy xương. Ví dụ: Alendronate, Risedronate, Ibandronate.

• Cách dùng: Thường được dùng qua đường uống hoặc qua tiêm. (Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng).

- Hormone thay thế:

• Ở phụ nữ: Estrogen hoặc liệu pháp hormone thay thế có thể được sử dụng đối với phụ nữ sau mãn kinh.

• Rủi ro và lợi ích: Cần thảo luận với bác sĩ về rủi ro và lợi ích, bởi vì hormone thay thế có thể tăng nguy cơ mắc một số bệnh khác.

2. Chế độ ăn uống và lối sống

- Thực phẩm nhiều canxi: 

• Tác dụng: Canxi là khoáng chất chính trong xương và răng.

- Thực phẩm chứa vitamin D: 

• Tác dụng: Hỗ trợ hấp thụ canxi và giúp xương mạnh mẽ.

• Nguồn thực phẩm (30%): Cá béo (như cá hồi, cá ngừ), trứng, nấm.

• Ánh nắng mặt trời (70%): Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời giúp cơ thể sản xuất vitamin D. Mỗi ngày người bệnh loãng xương nên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời từ 15 - 20 phút (từ 9-10h sáng hoặc 2-3h chiều) để tăng cường vitamin D.

- Vitamin K2:

• Tác dụng: Tham gia vào quá trình khoáng hóa xương, giúp đưa canxi vào đúng vị trí.

• Nguồn thực phẩm: Rau màu xanh, cải xoăn, kim chi, sữa chua, phô mai...

Sữa chua là thực phẩm chứa vitamin K2 có lợi trong quá trình khoáng hóa xương (Ảnh: Sưu tầm)

- Hạn chế thực phẩm gây hại:

• Thức uống caffein: Có thể làm giảm khả năng hấp thụ canxi.

• Rượu và thuốc lá: Có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe xương.

- Tập luyện đều đặn:

• Tăng cường xương: Các bài tập như đi bộ, chạy bộ và tập luyện kháng lực có thể giúp tăng cường xương.

• Phòng ngừa gãy xương: Nâng cao sức mạnh và cân bằng cơ thể để giảm nguy cơ té ngã (ví dụ: yoga).

Yoga giúp cải thiện cân bằng và giảm nguy cơ té ngã (Ảnh: Sưu tầm)

♦ Lưu ý: Không phải mọi bài tập đều phù hợp với mọi người. Người loãng xương cần tránh những bài tập quá mạnh hoặc không phù hợp có thể gây tổn thương cho xương.

V. Kết luận

Qua nội dung trên chắc hẳn bạn đã có thể tự trả lời cho mình câu hỏi "bệnh loãng xương có chữa được không" rồi đúng không nào? Thông qua bài viết này, hi vọng mọi người sẽ có ý thức bảo vệ xương khỏe mạnh từ khi còn trẻ, để giữ vững bước chân và tiếp tục hưởng thụ cuộc sống sau 60.

>> Xem thêm: Loãng Xương Nên Ăn Gì Và Kiêng Gì?